BEŞİNCİ BÖLÜM: BAŞKANLIK DİVANI (BD)

​

Başkanlık Divanının Oluşumu

Madde 27- Başkan Yardımcıları icraatçı özelliği olan ve Genel Başkana yardımcı olmak üzere Genel Başkanın teklifi ile MKYK üyeleri arasından veya konusunda ve uzman olan bireylerden oluşur.

Siyasi Partiler Kanunu hükümlerince öncelikli olarak Genel Sekreter ve Genel

Sayman dışındaki Başkan yardımcı sayısı ve görev dağılımı Genel Başkan tarafından belirlenir,

Başkanlık Divanı’nın oluşturulmasında cinsiyet ve yaş kotası uygulanmaz.

​

Başkanlık Divanının Çalışma Esasları

Madde 28- Başkanlık Divanı, en az ayda bir olmak üzere Genel Başkanın uygun göreceği zamanlarda toplanır. Genel Başkanın bulunmadığı hallerde, Genel Sekreter bu Kurula başkanlık eder.

Divan üye tamsayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Oyların eşitliği halinde Genel Başkanın veya vekilinin katıldığı görüş kabul edilir.

Mazeretsiz olarak üst üste üç olağan toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer.

TBMM grup başkan vekilleri Başkanlık Divanı toplantılarına çağrılabilir. Grup başkan vekilleri bu toplantılarda söz alabilir, öneride bulunabilir, fakat oy kullanamazlar.

Başkanlık Divanı üyeleri, Genel Başkanın teklifi üzerine MKYK'nın vereceği kararla veya MKYK'nın güven oylaması ile değiştirilebilir. Güvensizlik için üye tam sayısının 2/3 çoğunluğu gerekir.

Genel Başkan hariç, Başkanlık Divanı üyeliği ile hükümet üyeliği aynı kişide birleşmez.

Başkanlık Divanı üyelerinin görev tanımları ile çalışma usul ve esasları Genel Başkanlıkça çıkarılacak bir yönerge ile belirlenir.

Genel Başkan, herhangi bir nedenle görevde bulunmadığı hallerde, Genel Başkanlığa kimin vekalet edeceğini belirlemek, Genel Başkan uhdesindedir.

​

Başkanlık Divanının Görev ve Yetkileri

Madde 29- Partiyi sevk ve idare etmek,

Genel Başkan'ın vereceği yetkiye dayalı olarak MKYK'nın görev alanındaki tüm konularda kararlar almak ve uygulamak,

Kanunlar ve Parti Tüzüğünde verilen görev ve yetkilerin dışında da gerekli olabilecek mevzuata uygun her türlü yasal, yönetsel karar ve tedbiri almak; Gecikmesinde sakınca bulunan ve yetkili organların onayını gerektiren hallerde alınan tedbirleri ilgili Parti organının ilk olağan toplantısında onaya sunmak,

Partinin TBMM grubu ve partili hükümet üyeleri ile Genel Merkez arasındaki koordinasyonu sağlamak,

Partinin teşkilat ve birimlerinin çalışmasında uyum ve iş birliğini sağlamak ve teşkilat içi eğitim programlarını gerçekleştirmek,

Partinin katılacağı seçimlerle ilgili tüm yasal ve idari işlemleri kararlaştırmak ve uygulamak,

Kurultayları yasal süresinde ve tam demokrasi pratiğine uygun şekilde yaptırmak,

Yerel yönetimler ile ilgili her türlü iş ve işlemleri kararlaştırmak ve uygulamak,

Partinin idari ve mali işlerini mevzuata uygun şekilde yürütmek,

Medya, tanıtım ve propaganda işlerini planlamak,

Halkla ilişkiler stratejisini belirlemek,

MKYK'nın gündemini hazırlamak,

Partinin programında öngörülen amaç ve hedeflere ulaşmak için gerekli çalışmaları yapmak,

Her birimin kendi görev alanında azami verimliliğe ulaşması için birimler arası koordinasyonu sağlamak,

Birimlerin ihtiyaç duyacağı ortak nitelikli mal ve hizmetleri planlamak,

Genel Başkanın vereceği usule ve mevzuata uygun diğer görevleri yapmaktır.

​

Genel Sekreter

Madde 30- Genel Sekreter, doğrudan Genel Başkana bağlıdır. Genel Merkez yazışmalarını yürütür. Genel evrak kayıtlarının tutulduğu birim olarak partinin yazışma ve haberleşme işlemlerini yürüterek tüm resmî yazışmaları yapar.

MKYK ve BD toplantı tutanaklarını düzenler. Kararları kayda geçirir, imza edilmelerini sağlar, uygulamalarını takip eder ve Başkanlık Divanı koordinasyonunu sağlar.

Genel Sekreterin yokluğunda yerine kimin vekâlet edeceği hususu Genel Başkan tarafından belirlenir.

​

Genel Başkan Yardımcıları

Madde 31- Her genel başkan yardımcısı aynı zamanda kendi biriminin başkanı olup, biriminin sevk ve idaresinden yetkili ve sorumludur.

Genel Başkan Yardımcılarının (Gen. Bşk. Yrd.) oluşturulmasında cinsiyet ve yaş kotası uygulanmaz.

Her genel başkan yardımcısı kendisine yardımcı olmak üzere Genel Başkanın onayıyla dilediği sayıda başkan yardımcısı görevlendirebilir.

Genel başkan yardımcılarından birinin yokluğunda, yerine kimin vekâlet edeceği hususu Genel Başkan veya Genel Sekreter tarafından belirlenir.

Genel Başkan tarafından bu Tüzüğün 22. Maddesinin doğrultusunda belli alanlarda Genel Başkanın yetkilerini kullanmak üzere görevlendirilecek genel başkan yardımcıları (başkanlar) uhdelerindeki asli görevlerini de sürdürürler.

​

ALTINCI BÖLÜM: DİĞER KURULLAR VE DENETMENLER

​

Merkezdeki Üst Kurullar

Madde 32- Partinin merkezdeki üst kurulları; Merkez Hakem Kurulu ile Siyasi İlkeler ve Etik Üst Kurulundan oluşur.

Bu kurulların üyeleri MKYK tarafından seçilir. Ancak bu Tüzüğün yürürlüğe girmesini takiben Genel Başkanca önerilen kişiler de bu kurullara seçilmiş sayılır.

Merkezdeki üst kurulların oluşturulmasında cinsiyet ve yaş kotası uygulanmaz.

Bu kurullar doğrudan genel başkana bağlı olarak çalışır.

MKYK, uygun gördüğü takdirde danışma niteliğinde hizmet vermek üzere danışma meclisleri, araştırma kurulları ve komisyonlar oluşturabileceği gibi büro ve merkezler de kurabilir.

Genel Başkanın onayı ile merkezde araştırma, inceleme ve danışma komisyonları oluşturulabilir.

Üst kurulların yapısı, üyeleri ve çalışma yöntemleri MKYK tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

​

İllerdeki Üst Kurullar

Madde 33- İllerdeki üst kurullar: İl Hakem Kurulu ile İl Siyasi İlkeler ve Etik kurulundan oluşur.

Bu kurullar, merkezdeki üst kurulların izdüşümü şeklinde oluşturulur. İlin durumuna göre gerektiğinde tek birim olarak da yapılandırılabilirler.

Genel Başkanın onayı ile illerde araştırma, inceleme ve danışma komisyonları oluşturulabilir.

İllerdeki kurulların yapısı, üyeleri ve çalışma yöntemleri MKYK tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

İllerdeki üst kurulların oluşturulmasında cinsiyet ve yaş kotası uygulanmaz.

​

Denetmenler

Madde 34- Denetmenler teşkilattan sorumlu genel başkan yardımcısının teklifi ve Genel Başkanın onayı ile yeteri sayıda atanır. Diğer birimlerin denetim istekleri, teşkilattan sorumlu genel başkan yardımcısı tarafından koordine edilir.

Parti üyelerinin parti adına tüm eylem ve işlemlerinin kanun, tüzük program ile parti politikalarına, birim kurultayları ve MKYK kararlarına uygun olup olmadığının tespiti ve alınması gereken tedbirleri yerinde belirlemek amacıyla yapılan faaliyetlerin tümü denetimin konusudur. Parti denetmenlerinin görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma esas ve usulleri bir yönetmelikle belirlenir.

​

YEDİNCİ BÖLÜM: İL ve İLÇE TEŞKİLATLARI

​

İL TEŞKİLATI

İl Kurultayı (Kongresi) ve Delege Sayısı

Madde 35- İl kurultayı; il başkanı, il yönetim kurulu ve il disiplin kurulu asıl ve yedek üyeleri ile Büyük Kurultay asıl ve yedek delegelerini seçer.

Partinin il kurultayı, MKYK'nın uygun gördüğü tarihte yapılır. Bu süre iki yıldan az, üç yıldan fazla olamaz.

İl Kurultayı seçilmiş delegeler ile doğal delegelerden oluşur. İlin seçilmiş delege sayısı 600’ü geçemez.

İlçe kurultayında, il kurultayı için seçilecek delege sayısı, partinin o ilçede aldığı oy sayısı esas alınarak aşağıdaki şekilde hesaplanır: 600 sayısı, il seçim çevresinde son milletvekili genel seçiminde partinin aldığı oy sayısı toplamına bölünür. Elde edilecek olan katsayı, ilçe seçim çevresinde partinin aldığı oy sayısı ile çarpılır. Ortaya çıkan rakam o ilçenin il kurultayı için seçeceği delege sayısını oluşturur. Herhangi bir nedenle partinin seçimlere katılmamış olması halinde il ve ilçe seçmen sayılan esas alınarak aynı yöntemle ilçelerin temsil olunacağı il kurultayı delege sayıları belirlenir. Toplam sayı 600’ü geçmemek üzere küsurlar tamamlanır.

Partili milletvekilleri il yönetim ve disiplin kurulları başkan ve üyeleri ile büyükşehir belediye başkanı il kurultayının doğal delegeleridir.

​

İl Başkanı

Madde 36- İl kurultayında aday olanlar arasından gizli oylama ile en yüksek oy alan aday il başkanı seçilir.

İl Başkanı en çok 3 yıl için seçilir ve üst üste iki olağan kurultay döneminden fazla aday olamaz.

İlde partiyi temsil eder.

İl teşkilatı adına yazışma yapar. Mali işlerle ilgili yazışmalarda muhasip üyenin diğer yazışmalarda sekreter üyenin de imzası bulunur.

​

İl Yönetim Kurulu

Madde 37- İl yönetim kurulu, il kurultayı tarafından gizli oyla seçilen ve en az 9, en fazla 50 üyeden oluşur. Kurultayda 2 yedek üye seçilir. İl Yönetim Kurullarının oluşturulmasında cinsiyet ve yaş kotası uygulanmaz.

Parti tüzük ve programı çerçevesinde MKYK ve Başkanlık Divanı kararlanın gereklerini yerine getirir.

İl yönetim kurullarının oluşturulmasında cinsiyet ve yaş kotası uygulanmaz

 

İl Yürütme Kurulu

Madde 38- İl Yürütme Kurulu, dış ilişkilerden sorumlu başkan yardımcılığı hariç Başkanlık Divanının yapısına paralel şekilde oluşturulacak il başkan yardımcılarından ve il sekreterinden oluşur.

​

İLÇE TEŞKİLATI

İlçe Kurultayı (Kongresi) ve Delege Sayısı

Madde 39- İlçe teşkilatının en üst karar ve denetim organı olan ilçe kurultayı; ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu asıl ve yedek üyeleri ile il kurultay asıl ve yedek delegelerini seçer.

İlçe teşkilatı: illerin merkez ilçeleri ile bağlı ilçelerinde kurulur ve il başkanlıklarına bağlı olarak çalışır.

İlçe teşkilatı: İlçe kurultayı, ilçe başkanı ve ilçe yönetim kurulundan oluşur.

İlçe kurultayı seçilmiş 400 delege ile doğal delegelerden oluşur. İlçede kayıtlı üye sayısı 400'den az ise üyelerin tamamı ilçe kurultayı delegesi sayılır. İlçeye kayıtlı üye sayısı 400’den fazla ise 400 rakamı, partinin son milletvekili seçiminde o ilçede aldığı toplam oy sayısına bölünür. Elde edilen katsayı, köy ve mahallede son milletvekili genel seçiminde partinin aldığı oy sayısı ile çarpılır. Çıkan sayı, köy ve mahallelerden seçilecek delege miktarını gösterir.

Herhangi bir nedenle partinin seçimlere katılmamış olması halinde; ilçenin toplam seçmen sayısı ile mahalle ve köy seçmen sayılarına göre aynı yöntemle delege dağılımı belirlenir. Toplam sayı 400’ü geçmemek üzere küsurlar tamamlanır. Asıl delege sayısının yarısı kadar da yedek delege seçilir.

İlçe yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, ilçe belediye başkanı, ilçeye balı belde belediye başkanları ilgili ilçe kurultayının doğal delegeleridir.

​

İlçe Başkanı

Madde 40- İlçe kurultayında aday olanlar arasından gizli oylama ile en yüksek oy alan aday ilçe başkanı seçilir ve ilçede partiyi temsil eder.

İlçe Başkanı en çok 3 yıl için seçilir ve üst üste iki olağan kurultay döneminden fazla aday olamaz.

İlçe teşkilatı adına yazışma yapar. Mali işlerle ilgili yazışmalarda muhasip üyenin diğer yazışmalarda sekreter üyenin de imzası bulunur.

 

İlçe yönetim ve Yürütme Kurulu

Madde 41- İlçe yönetim ve yürütme kurulunun görev ve yetkileri, il yönetim ve yürütme kuruluna paralel şekildedir. İlçe yönetim kurulu en az 5, en fazla 30 üyeden oluşur. 1 yedek üye seçilir.

İlçe yönetim kurullarının oluşturulmasında cinsiyet ve yaş kotası uygulanmaz.

​

Delege Seçimleri

Madde 42- Köy ve mahalle delege seçimi, ilçe yönetim kurulu tarafından hazırlanacak takvim içinde, köy ve mahallelerde partinin bu yerlerde son genel seçimde aldığı oy miktarı, seçime katılmamış ise üye sayısı esas alınmak suretiyle bu yerlere verilecek kontenjanlara göre yapılır.

Köy ve mahallede kayıtlı parti üyelerinin listeleri delege seçiminden 15 gün önce ilçe binasında askıya çıkarılır. Partili her üye 3 gün içinde ilçe yönetim kuruluna itirazda bulunabilir. İlçe yönetimi, 2 gün içinde itirazı karara bağlar. Ret kararına karşı 2 gün içinde il yönetim kuruluna itiraz edilebilir. İl yönetimi 5 gün içinde karar verir, verilen karar kesindir.

Delege seçimlerine karşı itirazlar 3 gün içinde il yönetim kuruluna yapılır, İl yönetim kurulunun ret kararına karşı ilgili kişi 5 gün içinde MKYK’ya itirazda bulunabilir. MKYK’nın kararı kesindir.

 

SEKİZİNCİ BÖLÜM: ORTAK HÜKÜMLER

​

Kurultaylar (Kongreler)

Madde 43- İl, ilçe kurultaylarının toplantı dönemi MKYK tarafından belirlenir. Bu süre 2 yıldan az 3 yıldan fazla olamaz.

İl kurultayında ili temsil edecek Büyük Kurultay için belirlenen sayıda asıl, bu sayının yarısı kadar yedek delege seçimi yapılır. Delegelerin görev süresi bir sonraki olağan kurultayın toplantısına kadardır.

MKYK üye tam sayısının 2/3 çoğunluğu kararıyla delege seçimini iptal edebilir.

Geçici yönetim kurulu başkan ve üyeleri kurultaya katılabilirler. Delege sıfatı olmayanların oy hakkı yoktur. 

Kurultay gündemi ilgili birimin yönetim kurulunca oluşturulur.

Kurultaydan en az yedi gün önce toplantının yer, zaman ve gündemi ilgili birim binasında yapılacak ilanla duyurulur. İlk toplantıda yeteri kadar çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci toplantının yer, zaman ve gündemi ilanda belirtilir. Güvenlik tedbirlerinin alınması için ayrıca beş gün önce mülki idare amirliğine de bildirilir.

Delege listeleri kurultaydan en az on beş gün önce yetkili seçim kurulu başkanlığına verilir. Yer, zaman ve gündemi ile çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıya ilişkin bilgiler de eklenir.

Seçim başkanlığınca onaylı liste ve ekler kurultaydan yedi gün önce teşkilat birim binasında askıya çıkarılır. Askı süresi üç gün olup bu süre içinde yapılacak itirazlar en geç iki gün içinde hakim tarafından kesin karar bağlanır.

Organ ve delege seçimleri gizli oy, açık tasnif ve liste yöntemi veya çarşaf liste ile yapılabilir.

Büyük Kurultay, il ve ilçe delegelerinin tespiti, seçim yöntemi, adaylık ve çalışma düzenleri delege veya Kurultay Yönetmeliğinde gösterilir.

 

Görev ve Yetkiler

Madde 44- Her türlü ülke sorunları hakkında görüşmeler yapar, kararlar alır.

Parti toplantılarında üst birim yetkililerine öncelik tanımak kaydıyla istek sırasına göre söz verir.

Delegelerin tekliflerini inceler ve karara bağlar.

Yönetim kurulunun çalışma raporunu, hesap durumunu kabul veya reddeder. Yönetim kurullarının ibrasına karar verir. Bu oylamalarla ilgili birimin başkan ve üyeleri katılamazlar.

Kurultay süresince aday olan engellilerin faaliyetlerini kolaylaştırmak için imkanlar nispetinde uygun şartlar oluşturulur. Kanun ve tüzükte belirtilen diğer görevleri yerine getirir.

​

Seçimlere İtiraz

Madde 45- Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden başlayarak 2 gün içinde itirazlar seçim hâkimliğine yapılır. Hâkim bu itirazları aynı gün inceler ve kesin olarak karara bağlar.

Hâkim seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde seçimlerin yenileneceği tarihi tespit eder ve partiye bildirir. Belirlenen günde sadece seçim yapılır.

​

Olağanüstü Toplantılar

Madde 46- MKYK kararı veya delege tam sayısının yüzde yirmisinin noterlikçe onaylı yazılı istemi üzerine olağanüstü toplantı yapılır.

Gündem, daveti yapan organca hazırlanır ve gündem dışında başka konu görüşülemez.

Birim yönetim kurulu, çağrı tarihinden itibaren en geç 45 gün içinde olağanüstü kurultayı toplar.

​

Yönetim Kurulu Toplantıları

Madde 47- Yönetim kurulları üye tam sayılarının salt çoğunluğu ile en az ayda iki kez toplanır. Kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylarda eşitlik olması halinde başkanın katıldığı görüş kabul edilir.

Yönetim kurulunca çağırılanların haricinde kurul üyesi olmayanlar toplantılara katılamazlar.

Olağanüstü toplantılar, başkan veya kurul üyelerinin 1/3’ünün talebi ile yapılır. Sadece toplantı nedeni konular görüşülür.

Başkanın yokluğunda teşkilat, resmi öncelikli sıraya göre başkan yardımcısı tarafında temsil edilir.

Yönetim kurulları gerekli gördüklerinde daha sık toplanmayı kararlaştırabilirler.

Mazeretsiz üst üste 3 toplantıya katılmayan üyenin kurul üyeliği düşer.

​

Görevden Çekilme

Madde 48- Yönetim kurullarının toptan çekilmeleri hâlinde boşalan kurul yerine MKYK tarafından yenileri atanır.

Sadece başkanlığın boşalması veya görevden alınması durumunda kurulun sıradaki yedek üyesi davet edilir, kurul toplanır, üye tam sayısının salt çoğunluğu ve gizli oyla üyelerinden birini başkan seçer.

 

Görevden Alma

Madde 49- Parti program ve ilkelerine uymayan,

İlgili belgeleri zamanında yetkili parti üst birimine veya ilgili makamlara göndermeyen yönetim kurulları ve başkanları uyarılır. 10 gün içerisinde uyarının gereklerini yerine getirmeyen, il ve ilçe başkanı ile yönetim kurullarım görevden almaya MKYK tarafından yapılacak yetki devri çerçevesinde Başkanlık Divanı yetkilidir.

İl yönetim kurulu, ilçe başkanı veya yönetim kurulunun görevden alınmasını gerektiren bir durum tespit ederse öncelikle ilgilileri uyarır; durumda bir düzelme sağlayamaz ve görevden mutlaka alınmalarım isterse bunu gerekçeli bir rapor düzenleyerek MKYK'dan talep eder.

Görevden alma kararı, SPK 101/d-l maddesindeki haller dışında, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ve gizli oyla alınır.

Görevden alma kararlarına karşı yargı yolu açıktır. Yetkili yargı mercii görevden alınanın görev yaptığı yer mahkemesidir. Yargıya yapılacak başvuru yürütmeyi durdurmaz.

​

Geçici Kurullar

Madde 50- Geçici kurullar görevden alma ve çekilme hâlinde oluşturulan kurullardır. Bu kurullar seçilmişlerin hak ve yetkilerini kullanırlar.

Görevden alma kararının ilgililere tebliğinden itibaren 45 gün içinde il kurultayı, 30 gün içinde ilçe kurultayı toplanarak yeni yönetim kurulunu seçer. Çekilme durumunda da aynı süreler geçerlidir. Kurultaylar yeni delege seçimi yapılmamışsa eski delegelerle yapılır.

​

Yan Kuruluşlar ve Temsilcilikler

Madde 51- Yan kuruluşlardan biri olan Gençlik Kollan; partinin merkez, il ve ilçe teşkilatlarına paralel olarak ilçelerde, il merkezlerinde ve genel merkezde kurulur.

İlçe yönetim kurulları kendilerine bağlı mahalle, köy sandık temsilcilikleri ile temsilci kurulları kurabilirler.

Yurt dışı temsilcilikler; MKYK kararıyla vatandaşlarımızın ve ilişkilerimizin yoğun olduğu ülke ve merkezlerde oluşturulur.

Diğer yan kuruluşlar; devamlı veya geçici görev yapmak üzere genel merkez, il ve ilçelerde kurulabilecek kurul ve komisyonlardır.

Gençlik kollan ile yurt dışı temsilcilikler ve diğer yan kuruluşların kuruluş, çalışma esasları, görevleri ve atanmaları çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.

​

DOKUZUNCU BÖLÜM: PARTİ GURUPLARI

​

TBMM Parti Gurubu

Madde 52- Partinin en az 20 milletvekiline sahip olması halinde TBMM'de grup oluşturabilir.

Grup oluşturma karan, parti Genel Başkanı tarafından TBMM başkanlığına yazıyla bildirilir. Parti milletvekilleri bu grubun üyeleridir.

TBMM'de grup kurulması, grup başkan vekilleri, grup yönetim kurulu, grup disiplin kurulu seçimleri ve grup üyelerinin görevleri, Grup İç Yönetmeliğinde gösterilir.

Grup iç yönetmeliği, kanuna uygun olarak hazırlanıp kabul edildikten sonra TBMM Başkanlığına sunulur.

Grup iç yönetmeliğine, Partimizin tüzüğüne ve programına aykırı hükümler konulamaz.

​

TBMM Grup Başkanı, Başkan Vekilleri, Grup Yönetim Kurulu

Madde 53- Parti Genel Başkanı aynı zamanda TBMM grubunun da başkanıdır.

Genel Başkan milletvekili değilse, Parti meclis grubu yapacağı ilk toplantıda üye tam sayısının salt çoğunluğu ile bir grup başkanı seçer. İlk iki turda çoğunluk sağlanamazsa üçüncü turda en çok oy alan seçilmiş olur.

Grup yönetim kurulunun başkan ve başkan vekilleri dâhil kaç kişiden oluşacağı grup iç yönetmeliğinde belirtilir.

Grup başkan vekilleri, grubun yasama çalışmalarının yürütülmesinde genel başkanın yardımcılarıdır.

​

İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Grupları

Madde 54- İl genel meclisi grubu ile belediye meclisi grubu partili meclis üyelerinden oluşur. Grup üyeleri kendi aralarından başkan, başkan vekili ve kâtip üye seçerler.

İl genel meclisi grubu ve belediye meclisi grubu, parti tüzük ve programı çerçevesinde hareket ederler.

​

ONUNCU BÖLÜM: PARTİ DİSİPLİN KURULLARI

​

Merkez Disiplin Kurulu

Madde 55- Merkez disiplin kurulu, Büyük Kurultay tarafından seçilen 7 asıl 3 yedek üyeden oluşur. Seçildikten sonra en geç 10 gün içinde en yaşlı üyenin başkanlığında toplanır. Aralarında başkan, başkan yardımcısı ve kâtip üye seçerler.

Merkez Disiplin Kurulu; Genel Başkan, MKYK asıl ve yedek üyeleri, kendi başkan ve üyeleri, TBMM eski üyeleri ve hükümet eski üyeleri, partinin kurucu üyeleri, il yönetim kurulları ve il disiplin kurullarının başkan ve asıl üyeleri il, ilçe, belediye başkanları yan kuruluşların il başkanları hakkında gerekli disiplin soruşturmasını yapar ve SPK 57. madde hükmü saklı kalmak üzere karara bağlar.

Merkez disiplin kurulu, il disiplin kurulunun üst mercii olarak il disiplin kurulu  kararlarına karşı yapılan itirazları SPK 57. madde hükmü saklı kalmak üzere kesin karara bağlar.

Merkez Disiplin Kurulu doğrudan Genel Başkana bağlıdır.

​

Grup Disiplin Kurulu

Madde 56- Grup genel kurulunca seçilen ve sayıları grup içi yönetmeliğinde belirlenen üyelerden oluşur. TBMM grup iç yönetmeliğinde belirtilen disiplin suçlarıyla ilgili işlere bakar ve karara bağlar. TBMM üyeleri bu karara karşı 10 gün içinde karma disiplin kuruluna itirazda bulunabilir. Milletvekilleri ile ilgili disiplin soruşturması ve verilecek cezalar grup iç yönetmeliğinde gösterilir.

​

Karma Disiplin Kurulu

Madde 57- Merkez disiplin kurulu ile grup disiplin kurulundan oluşur. Merkez disiplin kurulu başkanı ve kâtip üyesi bu kurulun başkanı ve kâtip üyesidir.

Kurul, partili milletvekillerinin ihracını gerektiren davranışları sebebiyle disiplin soruşturmasını yapar ve kesin olarak karara bağlar.

 

İl Disiplin Kurulu

Madde 58- İl disiplin Kurulu il kurultayında 3 asıl ve 1 yedek üye olarak seçilir.

Seçildikten sonra en geç 10 gün içinde toplanarak aralarında başkan ve kâtip üye seçerler.

İl disiplin kurulu, merkez disiplin kurulu ve TBMM parti grup disiplin kurulunca bakılacak işler dışında disiplin soruşturması yapmaya ve karar vermeye yetkilidir.

İl disiplin kurulu ilgilinin savunmasını aldıktan sonra karar verir. Karar karşı bildirimden itibaren 10 gün içinde ilgili kişi veya yönetim kurulu merkez disiplin kuruluna itiraz edebilir. Merkez disiplin kurulu kararı kesindir.

İtiraz edilmemiş olsa bile ihraç ile ilgili karar karşı il disiplin kurulu başkanlığınca ilgili soruşturma dosyası 10 gün içinde merkez disiplin kuruluna gönderilir. İhraç kararı merkez disiplin kurulu kararı ile kesinleşir.

​

Disiplin Suçları ve Cezaları

Madde 59- Disiplin cezaları; uyarma, kınama, partiden ve gruptan geçici ihraç, partiden ve gruptan kesin ihraçtır.

Uyarma, yazılı olarak dikkat çekmektir.

Kınama, yazılı olarak kusur bildirmektir.

Geçici ihraç, üyenin partiyle ilişkisinin bir aydan bir yıla kadar kesilmesidir. Bu sürenin dolmasıyla kendiliğinden işlemden kalkmış sayılır.

Kesin ihraç, üyenin süresiz olarak parti ile ilişkisinin kesilmesidir.

Partiden ihraç kararları teşkilatlara duyurulur, ilgilinin kayıtlı olduğu ilçedeki kütüğüne işlenir.

Uyarma Cezasını Gerektiren Suçlar:

Görevi ile ilgili çalışmalarda partinin amaç ve ilkelerine aykırı davranışta bulunmak,

Yapılan uyarıya rağmen aidatını ödememekte ısrar etmek,

Partinin mallarını özentisiz ve amacı dışında kullanmaktır.

Kınama Cezasını Gerektiren Suçlar:

Partinin menfaatlerini zedeleyici yayın ve propaganda yapmak

Parti organlarının verdiği parti görevini kabul etmemek,

Parti defterlerini kanun, tüzük, ve yönetmeliklere aykırı tutmaktır.

Geçici İhraç Cezasını Gerektiren Suçlar:

Partide görevli olmadığı halde kendisine belli görevler verilmiş gibi davranmak,

Kapalı toplantılarda tartışılan konulan açıklamak,

Yapılan uyarılara rağmen seçimlerde parti adaylarının aleyhine, diğer partili adayların lehine çalışmak,

Parti çalışmalarında üyelere karşı şiddet kullanmak,

Görevden ayrıldığında iade etmesi gereken eşyayı iade etmemek,

Parti yöneticileri ve üyeleri hakkında iftira ve karalamada bulunmaktır.

Kesin İhraç Cezasını Gerektiren Suçlar:

Parti görevlerini kendisinin ya da başkasının kişisel çıkarlarına alet ederek parti nüfuzunu kötüye kullanmak,

Parti parasını ve eşyasını zimmetine geçirmek,

Kurultaylarda ve aday yoklamalarında menfaat karşılığı oylama sonuçlarına tesir etmek,

Partiye ait belge ve kayıtlarda hile veya sahtecilik yapmak,

Parti yöneticileri tüzel kişiliği hakkında basın yoluyla iftira ve karalamada bulunmak,

Parti tüzük ve programına aykırı hareket etmekte ısrar etmektir.

​

Disipline Sevk Yetkisi

Madde 60- İl sınırları içerisinde ikamet eden parti üyeleri hakkında il disiplin kuruluna sevk yetkisi il yönetim kuruluna aittir.

Genel Başkan, MKYK üyeleri, merkez disiplin kurulu üyeleri ile milletvekilleri ve milletvekili olmayan bakanlar hakkında merkez disiplin kuruluna sevk yetkisi MKYK'ya aittir.

Milletvekillerinin TBMM işlemleri ile ilgili veya parti grubuna ilişkin grup disiplin veya karma disiplin kuruluna sevk yetkisi Grup Yönetim Kuruluna aittir.

Disiplin kurullarına sevk kararı gizli oyla ve bu karan almaya yetkili kurulun üye tam sayısının salt çoğunluğu ile verilir.

​

Tedbir Kararı

Madde 61- Partiden geçici veya kesin çıkarmayı gerektiren hâllerde, disiplin cezası verilmesi için sevk karan almaya yetkili olan parti organları; tedbir niteliğinde olmak üzere, disiplin kuruluna sevk edilen üyeyi parti içindeki görevlerinden derhal uzaklaştırabilirler.

Hakkında tedbir kararı verilen üye, ayrıca başka bir karara gerek olmaksızın partideki görevinden uzaklaştırılır ve üyelik haklarından mahrum kalır.

İlgili, bu tedbir kararının kaldırılmasını sevk edildiği disiplin kurulundan isteyebilir. Bu istek, disiplin kurulu tarafından 7 gün içinde karara bağlanır.

Bu karara itiraz üst disiplin kuruluna bir hafta içerisinde yapılabilir. Üst disiplin kurulunun kararı kesindir.

​

İtiraz ve Yargı Yoluna Başvurma

Madde 62- Disiplin kurullarınca birinci derece olarak verilen disiplin cezalarına karşı, hakkında hüküm verilen parti üyesi veya takibat yapan yönetim kurulu tarafından tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde itiraz edebilir.

Hakkında partiden veya gruptan geçici veya kesin çıkarma cezası verilen parti üyesi, bu cezaya karşı kendisini disiplin kuruluna sevk eden organ, merci veya disiplin kurulunun görev ve yetkisizliği veya alınan kararların kanuna, parti tüzüğüne ve iç yönetmeliğe şekil ve usul bakımından aykırı bulunduğu iddiasıyla, partideki tüm itiraz yollarını tükettikten sonra nihai   niteliğindeki son karara karşı 30 gün içerisinde, nihai karar veren merciin bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesine itiraz edebilir. Mahkemenin kararı kesindir.

 

Zamanaşımı Hükümleri

Madde 63- Öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay, vukuundan itibaren 2 yıl içinde sevk kararı alınmamış disiplin suçlan ile ilgili soruşturma yapılamaz.

​

Af Yetkisi

Madde 64- Kesinleşen disiplin cezalarının af yetkisi MKYK'ya aittir. MKYK bu yetkisini ilgilinin başvurusu üzerine kullanabilir.

​

Ortak Hükümler

Madde 65- Disiplin kurullarının görev süresi, yeni disiplin kurulunun seçilmesi ile sona erer.

Disiplin kurulları üye tam sayısının 2/3 çoğunluğu ile toplanır, hazır üyelerin çoğunluğu ile de karar verir. Ancak kesin çıkarma kararlarında üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir.

Partinin disiplin kurulu üyeleri; Büyük Kurultay, kurultaylar ve TBMM'deki parti gurubu üyelikleri hariç, partinin diğer organ kurul ve görevlerinde bulunamaz, partiye maddi bir hizmet bağı ile bağlanamaz ve partiden herhangi bir suretle gelir sağlayamazlar.

Bir disiplin kurulunda görev alan diğer bir disiplin kumlunda görev alamaz.

Eşler ile ikinci dereceye kadar kan ve sihri hısımlar aynı disiplin kurulunda görev alamaz ve bunlarla ilgili kararlara katılamazlar.

Disiplin kurulları en geç otuz gün içinde karar verirler, verilen kararlar ise en geç otuz gün içinde ilgiliye tebliğ edilir.

Disiplin kurullarına sevk yetkisine sahip bulunan parti organ ve mercilerinin kararları ile disiplin kurullarınca verilen, disiplin cezaları hakkında partinin hiçbir kademesinde kurultayında veya kurultayında görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.

Disiplin kuruluna sevk edilen partilinin, yazılı veya sözlü savunması alınmadan karar verilemez. Savunma için verilecek süre, disiplin kurulu başkanlığınca yazılı çağrı belgesinin ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür. Ancak seçimlerde veya kamuoyu önünde açıkça veya yayın yoluyla işlenen disiplin suçlarında bu süre 7 gündür. Savunma süresini geçirenler savunma hakkından vazgeçmiş sayılırlar. Mazeretsiz üst üste üç defa toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer.

Yönetmelik

Madde 66- Disiplin işlerinde uygulanacak yöntemler ile ilgililerin savunma ve itiraz hakları, kurullarda görev bölümü; kurulların toplanma, çalışma ve karar alma esasları; süreler ve diğer İşlemler Disiplin Yönetmeliği ile düzenlenir.